Sortowanie śmieci w domu jest dla jednych przykrym obowiązkiem, a dla innych okazją do troski o środowisko naturalne. Mimo, że segregacja śmieci jest już coraz częściej obligatoryjna, to sortowanie odpadów i recykling stają się też bardzo modne. Ale to nie popularność jest tu najważniejsza. Zdecydowanie istotniejsze są korzyści płynące z takiej postawy dla społeczeństwa, gospodarki i naszej planety. Recykling na szerszą skalę zaczyna się od prawidłowego sortowania śmieci w domu, dlatego każdy dobrze segregując śmieci na co dzień, przykłada cegiełkę do losów naszej planety. Jak zatem prawidłowo sortować i segregować śmieci w domu? Ministerstwo Klimatu i Środowiska opracowało Jednolity System Segregacji Odpadów, który w jasny sposób wyjaśnia, jak robić to dobrze.
Sortowanie śmieci w domu ma sens
Domowa segregacja śmieci ma zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników. Wśród zarzutów względem skuteczności takiego działania pojawia się przekonanie oponentów, że starannie posortowane śmieci i tak trafiają do jednego miejsca i są ponownie mieszane. Wywozem śmieci zajmują się jednak specjalistyczne firmy, których pojazdy dostosowane są do wymogów segregacji odpadów wtórnych. W niektórych miejscowościach konkretne odpady odbierają także oddzielne pojazdy przeznaczone do odbioru śmieci z określonych tworzyw. Innym wprowadzonym rozwiązaniem jest odbiór poszczególnych odpadów w różne dni tygodnia. Właściciele domów często zapisują te daty w swoich kalendarzach i wystawiają danego dnia worek w odpowiednim kolorze.
Osoby przeciwne sortowaniu i segregacji śmieci często wskazują również na uciążliwość i czasochłonność tego obowiązku. Przy poznaniu głównych zasad segregacji, staje się ona jednak zdecydowanie łatwiejsza i szybsza.
Zalety segregacji śmieci
Obowiązek segregacji śmieci przynosi korzyści naszym portfelom. Sortowanie śmieci w domu oznacza niższe opłaty za wywóz oraz dalsze zagospodarowanie odpadów wtórnych.
Najważniejszy aspekt domowej segregacji przejawia się jednak w pozytywnych skutkach dla środowiska naturalnego. Sortowanie śmieci w domu jest pierwszym etapem dbałości i odpowiedzialności o naszą planetę. O czym warto pamiętać – kolejne etapy nie wystąpią, jeżeli nie zadbamy o pierwszy.
Jednolity System Segregacji Odpadów wyjaśnia sposób postępowania
Ministerstwo Klimatu i Środowiska opracowało Jednolity System Segregacji Odpadów, który jest przewodnikiem dla gmin. Rozporządzenie Ministra Środowiska weszło w życie 1 lipca 2017 roku. Cały proces wprowadzenia JSSO jest w trakcie i ma zakończyć się do 30 czerwca 2022 roku. Zakończenie wprowadzania rozporządzenia oznacza wymianę pojemników na te we właściwych kolorach. Wcześniej, bo do 30 czerwca ubiegłego roku gminy miały dopasować umowy na odbiór i zagospodarowanie odpadów. Główną zasadą, a jednocześnie celem JSSO jest oddzielenie surowców wtórnych od odpadów, które nie podlegają ponownemu przetworzeniu.
Przeczytaj także: Aplikacja ma znaleźć osoby niepłacące za śmieci
Rozporządzenie Ministra Środowiska wprowadza zmiany w życie gmin. Najważniejsze z nich dotyczą infrastruktury, przygotowania odpadów do ponownego użycia i recyklingu oraz oddziaływania na mieszkańców. Odpady zebrane selektywnie mogą być bezpośrednio kierowane do recyklerów. Rozporządzenie znosi obowiązek regionalnego przetwarzania odpadów komunalnych i ogranicza działalność gminnego przetwarzania termicznego. Przepisy dotyczące budowy nowych instalacji do zagospodarowania odpadów komunalnych stają się zatem prostsze. Wzrasta również liczba tworzonych punktów napraw i ponownego użycia.
Zysk ze sprzedaży odpadów zasila kasy gminne
Zysk na sprzedaży odpadów przygotowanych do ponownego użycia wraca do kasy gminy. Pieniądze te zostają wykorzystane na koszty funkcjonowania systemu gospodarowania odpadami komunalnymi. Mieszkańcy segregujący odpady płacą nawet 25% kwoty względem tych, którzy nie realizują tego obowiązku.
Z pomocą mieszkańcom gmin wychodzą przejrzyste normy prawa miejscowego, które są podstawą skuteczności wprowadzonego rozporządzenia. Obok stoi precyzyjna informacja przekazywana mieszkańcom oraz edukacja o korzyściach wynikających z sortowania śmieci. Według JSSO czynnikiem motywującym jest rzetelne ustalenie stawki opłaty za odbiór i zagospodarowanie odpadów.
Sortowanie śmieci w domu i recykling wpływają na środowisko
Recykling polega na odzyskaniu i ponownym wykorzystaniu odpadów w produkcji. U początku całego procesu stoi sortowanie śmieci w gospodarstwach domowych. Dzięki temu zabiegowi zmniejsza się ilość śmieci na wysypisku, wzrasta oszczędność energii oraz chroni się dobra naturalne. Sortowanie śmieci i recykling pozwalają także na ograniczenie wydobycia surowców pierwotnych.
Produkcja wykorzystująca wielokrotnie te same materiały w znacznym stopniu przyczynia się do zmniejszenia liczby tzw. ,,dzikich wysypisk”. Proces ten znacznie wpływa na czystość powietrza i stan środowiska. Wielokrotne wykorzystanie tych samych materiałów ogranicza zapotrzebowanie na korzystanie z nowych materiałów. Do skutków takiego działania zalicza się m. in. obniżenie poziomu zanieczyszczeń. Mniejsza ilość śmieci na wysypiskach oznacza również zmniejszenie wytwarzania niebezpiecznych związków.

Z recyklingu płyną korzyści finansowe
Obok skutków ekologicznych recykling niesie ze sobą również korzyści finansowe. W produkcji znacznie niższy koszt generuje ponowne wykorzystanie surowców z recyklingu, niż wytworzenie nowego materiału. Ta korzyść dotyczy nie tylko przedsiębiorców, ale również odbiorców. Niższy koszt produkcji oznacza (przynajmniej teoretycznie) niższy koszt produktu. Wraz ze spadkiem kosztów produkcji maleje również zużycie energii. Taka okoliczność powoduje mniejsze zapotrzebowanie na energię, co prowadzi do mniejszego zanieczyszczenia.
Recykling znacząco wpływa na ochronę środowiska. Zapobiega wprowadzaniu do atmosfery dwutlenku węgla, wytworzonego podczas spalania śmieci na wysypiskach. Jest to bezpośredni sposób na walkę z globalnym ociepleniem. Recykling zwalcza również zagrożenia dotyczące siedlisk zwierząt. Ograniczenie składowania odpadów zmniejsza miejsca zagrażające ekosystemowi. Ponowne wykorzystanie zasobów ogranicza także korzystanie z zasobów naturalnych, których na naszej planecie jest coraz mniej. Mniejsze zapotrzebowanie na surowce naturalne oznacza m. in. powstrzymanie wycinki lasów w miejscu wydobycia danych zasobów.
Sortowanie śmieci w praktyce
Sortowanie śmieci nie jest skomplikowane, choć w początkowej fazie wydaje się inaczej. Problematyczne jest przede wszystkim wygospodarowanie miejsca na osobne pojemniki, przeznaczone dla poszczególnych surowców. Następnie należy się po prostu przyzwyczaić do wyrzucania odpadów w odpowiednie miejsca.
W wielu domach kosze na śmieci znajdują się tradycyjnie pod zlewem. JSSO przejrzyście kwalifikuje rodzaje odpadów w pięciu frakcjach: tworzywa sztuczne i metale, szkło, papier, bioodpady oraz odpady zmieszane. To znaczy, że jeden kosz pod zlewem nie jest już wystarczający. Sortowanie śmieci powoduje, że zawartość, którą wcześniej wrzucaliśmy do jednego kosza, teraz rozkładamy na pięć pojemników. W związku z tym ich objętość może być zdecydowanie mniejsza.
Przy planowaniu zakupu pojemników, warto również zwrócić uwagę na rodzaj odpadów. Plastik, metal czy szkło nie generują nieprzyjemnych zapachów. Pojemniki na tego rodzaju śmieci mogą znaleźć się poza kuchnią w zależności od rozkładu domu lub mieszkania. Takie rozwiązanie zostawia w koszu pod zlewem tylko dwa pojemniki: bioodpady oraz odpady zmieszane.
Pojemniki na śmieci dostosowane do nowych wymogów segregacji i sortowania
Producenci pojemników na śmieci znajdują rozwiązanie nowych problemów wynikających z obowiązku sortowania śmieci. Na rynku znajduje się wiele funkcjonalnych opcji dopasowania pojemników do potrzeb wynikających z rodzaju zamieszkania. Najczęściej wybieraną opcją, są podłużne kosze z osobnymi pojemnikami. Nie zwiększają one drastycznie objętości całego kosza, dlatego doskonale sprawdzają się na małych przestrzeniach i w małych gospodarstwach domowych.
Obok funkcjonalności wzrasta także wyczucie estetyczne tych produktów. Dostępne są również różne wkładki niwelujące nieprzyjemne zapachy. Wraz z producentami koszy na nowe zapotrzebowanie odpowiadają producenci mebli. Proponują wygodne rozwiązania. Przygotowują m. in. pojemne szuflady dedykowane dla pojemników do sortowania śmieci, jak również same kosze dostosowane do rozmiarów szafek. Ponad to na rynku znajdują się również kosze w kolorach odpowiadających wymogom JSSO.
Prawidłowe sortowanie śmieci w domu według wskazań Jednolitego Systemu Segregacji Odpadów
Jednolity System Segregacji Odpadów rozdziela odpady na 5 różnych kategorii: tworzywa sztuczne i metale, szkło, papier, bioodpady oraz odpady zmieszane. System ten jasno określa, co dokładnie powinno trafić do każdej z kategorii. Jeśli ktoś ma wątpliwości co do niektórych surowców, to wskazania z pewnością je rozwieją. Poniżej odpowiedź na pytanie – jak segregować i sortować śmieci?
METALE I TWORZYWA SZTUCZNE (kolor żółty)
- Wrzucamy:
- odkręcone i zgniecione plastikowe butelki po napojach
- nakrętki, o ile nie zbieramy ich osobno w ramach akcji dobroczynnych
- plastikowe opakowania po produktach spożywczych
- opakowania wielomateriałowe (np. kartony po mleku i sokach)
- opakowania po środkach czystości (np. proszkach do prania), kosmetykach (np. szamponach, paście do zębów) itp.
- plastikowe torby, worki, reklamówki, inne folie
- aluminiowe puszki po napojach i sokach
- puszki po konserwach
- folię aluminiową
- metale kolorowe
- kapsle, zakrętki od słoików
- Nie wrzucamy:
- butelek i pojemników z zawartością
- plastikowych zabawek
- opakowań po lekach i zużytych artykułów medycznych
- opakowań po olejach silnikowych
- części samochodowych
- zużytych baterii i akumulatorów
- puszek i pojemników po farbach i lakierach
- zużytego sprzętu elektronicznego i AGD
PAPIER (kolor niebieski)
- Wrzucamy:
- opakowania z papieru, karton, tekturę (także falistą)
- katalogi, ulotki, prospekty
- gazety i czasopisma
- papier szkolny i biurowy, zadrukowane kartki
- zeszyty i książki
- papier pakowy
- torby i worki papierowe
- Nie wrzucamy:
- ręczników papierowych i zużytych chusteczek higienicznych
- papieru lakierowanego i powleczonego folią
- papieru zatłuszczonego lub mocno zabrudzonego
- kartonów po mleku i napojach
- papierowych worków po nawozach, cemencie i innych materiałach budowlanych
- tapet
- pieluch jednorazowych i innych materiałów higienicznych
- zatłuszczonych jednorazowych opakowań z papieru i naczyń jednorazowych
- ubrań
SZKŁO (kolor zielony)
- Wrzucamy:
- butelki i słoiki po napojach i żywności (w tym butelki po napojach alkoholowych i olejach roślinnych)
- szklane opakowania po kosmetykach (jeżeli nie są wykonane z trwale połączonych kilku surowców)
- Nie wrzucamy:
- ceramiki, doniczek, porcelany, fajansu, kryształów
- szkła okularowego
- szkła żaroodpornego
- Zniczy z zawartością wosku
- żarówek i świetlówek
- reflektorów
- opakowań po lekach, rozpuszczalnikach, olejach silnikowych
- luster
- szyb okiennych i zbrojonych
- monitorów i lamp telewizyjnych
- termometrów i strzykawek
ODPADY BIODEGRADOWALNE (kolor brązowy)
- Wrzucamy:
- odpadki warzywne i owocowe (w tym obierki itp.)
- gałęzie drzew i krzewów
- skoszoną trawę, liście, kwiaty
- trociny i korę drzew
- niezaimpregnowane drewno
- resztki jedzenia
- Nie wrzucamy:
- kości zwierząt
- oleju jadalnego
- odchodów zwierząt
- popiołu z węgla kamiennego
- leków
- drewna impregnowanego
- płyt wiórowych i pilśniowych MDF
- ziemi i kamieni
- innych odpadów komunalnych (w tym niebezpiecznych)
ODPADY ZMIESZANE (kolor niebieski)
- Do pojemnika z odpadami zmieszanymi wrzucamy wczystko, czego nie można odzyskać w procesie recyklingu. Wyjątek stanowią odpady niebezpieczne.
Sortując śmieci w domu trzeba zwrócić uwagę na odpady niebezpieczne. Zaliczamy do nich zużyte bateria i akumulatory, przeterminowane lekarstwa, zużyte świetlówki, odpady chemiczne oraz elektroodpady. Apteki są gotowe na przyjmowanie przeterminowanych leków. Dla pozostałych odpadów gmina organizuje Punkt Selektywnego Zbierania Odpadów Komunalnych.
Ekobiznes.pl to specjalistyczny serwis informacyjny o ekologii w biznesie. Codziennie publikujemy najświeższe ekonewsy i autorskie wywiady z przedstawicielami świata nauki i biznesu. Znajdź nas na Linkedinie lub Facebooku, albo subskrybuj Newsletter i bądź na bieżąco z najciekawszymi ekoinformacjami.