- Pompy ciepła to ekologiczne urządzenia grzewcze, które Unia Europejska uważa za istotny element transformacji energetycznej.
- Zakup i montaż pompy ciepła to wydatek rzędu 30-40 tys. zł. Możliwe jest jednak skorzystanie z kredytów bankowych oraz dotacji państwowych.
- Od 2018 roku dofinansowanie można zdobyć w ramach programu Czyste Powietrze. Od wiosny tego roku będzie to możliwe także w ramach programu Moje Ciepło 2022.
Pompy ciepła to ekologiczne i energooszczędne, ale dość kosztowne w momencie zakupu, źródło ciepła w domu. Koszt takiej instalacji to nawet 40 tys. zł. Możliwe jest jednak jego istotne obniżenie, choćby w postaci dotacji państwowych. Obecnie można skorzystać z programu Czyste Powietrze. Już wkrótce dotacje na pompy ciepła w domu będą dostępne także w ramach programu Moje Ciepło 2022.
W Europie trwają prace nad planem uniezależnienia energetycznego od Rosji. Zgodnie z zaproponowanym przez Komisję Europejską pakietem o nazwie REPowerEU, kontynent ma przyspieszyć wdrażanie odnawialnych źródeł energii, zarówno wiatrowych, jak i słonecznych, oraz pomp ciepła. KE chce zwiększenia liczby pomp ciepła do 10 mln w ciągu najbliższych pięciu lat, i nawet 30 mln do roku 2030. Jak czytamy w wydanym 8 marca tego roku komunikacie, dzięki podwojeniu planowanego rocznego tempa montażu pomp ciepła w pierwszej połowie tego okresu Unia Europejska doprowadziłaby do zainstalowania 10 mln tych urządzeń w ciągu kolejnych 5 lat. Pozwoliłoby to zaoszczędzić 12 mld m3 gazu na każde 10 mln pomp ciepła zainstalowanych w budynkach.
Przeczytaj także: Dofinansowanie ogrzewania domów jednorodzinnych
Pompa ciepła – co to jest?
Pompa ciepła to urządzenie, które przenosi energię cieplną między przestrzeniami, zwykle między przestrzenią zamkniętą a przestrzenią zewnętrzną. Jako źródło energii odnawialnej wykorzystuje powietrze z zewnątrz, które następnie – dzięki odpowiedniemu sprężeniu i wykorzystaniu czynnika chłodniczego, wytwarza ciepło użytkowe. W przypadku ogrzewania budynku energia jest przekazywana z zewnątrz do budynku. Pompa ciepła może również pełnić funkcję klimatyzatora przekazując ciepło z budynku na zewnątrz.
Ze względu na ich wysoką wydajność pompy ciepła mogą odgrywać kluczową rolę w transformacji energetycznej. Z 1 kWh energii elektrycznej mogą one przekazywać do budynku od 3 do 6 kWh energii cieplnej. Co więcej, można je instalować zarówno w nowych, jak i modernizowanych budynkach, a sam proces montażu jest bardzo prosty.
Pompa ciepła w domu – dotacja
W ostatnich latach kwota, którą trzeba wydać na zakup i intalację pompy ciepła spadła prawie o połowę, wciąż stanowi jednak spore obciążenie domowego budżetu. Zmniejszyć ją można korzystając z dotacji – możliwości jest kilka. Pierwsza z nich to skorzystanie z programu Czyste Powietrze, prowadzonego przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej. Jego celem jest dofinansowanie termomodernizacji budynków mieszkalnych. Dofinansowanie do pomp ciepła mogą otrzymać właściciele oraz współwłaściciele domów jednorodzinnych, muszą jednak wyeliminować źródła ciepła na paliwo stałe i zastąpić je instalacjami zapewniającymi mniejszą emisję gazów cieplarnianych.
Wysokość dofinansowania uzależniona jest dochodu i z tego względu program podzielony jest na części. Do stycznia tego roku obejmował dwie grupy beneficjentów: o dochodzie rocznym nie przekraczającym kwoty 100 000 zł oraz tych, których przeciętny miesięczny dochód na jednego członka jej gospodarstwa domowego nie przekracza kwoty 1400 zł w gospodarstwie wieloosobowym lub 1960 zł w gospodarstwie jednoosobowym.
Program umożliwia zakup kilku rodzajów pomp. Pierwszym z nich jest pompa ciepła typu grunt/woda (co lub co i cwu) spełniająca wymagania podwyższonej klasy efektywności energetycznej min. A++ (w przypadku temp. zasilania 55°C) na podstawie karty produktu i etykiety energetycznej. Pierwsza grupa beneficjentów może otrzymać maksymalnie 45 proc. faktycznie poniesionych kosztów, czyli 20 250 zł. Druga grupa natomiast 60 proc., co przekłada się na maksymalną kwotę 27 tys. zł.
Na zakup lub spłatę kredytu
Program daje też możliwość zakupu pompy ciepła typu powietrze/woda (co lub co i cwu) spełniającej te same wymagania podwyższonej klasy efektywności energetycznej. Tutaj również można się starać o maksymalnie 45 proc. kosztów będąc w pierwszej grupie beneficjentów i 60 proc. należącej do grupy drugiej. Kwoty te przekładają się odpowiednio na 13,5 tys. zł oraz 18 tys. zł.
Trzecia możliwość to pompy ciepła typu powietrze/woda (co lub co i cwu) spełniające wymagania klasy efektywności energetycznej min. A+ (dla temp. zasilania 55°C). Beneficjenci z pierwszej grupy mogą się starać o maksymalnie 30 proc. poniesionych kosztów. Ci z drugiej natomiast o maksymalnie 60 proc. Oznacza to najwyższe kwoty dofinansowania odpowiednio 9 i 18 tys. zł.
Czwarta opcja to dofinansowanie zakupu pompy ciepła typu powietrze/woda (tylko cwu) spełniające wymagania klasy efektywności energetycznej min. A oraz dotacja do instalacji centralnego ogrzewania oraz instalacji ciepłej wody użytkowej, w skład której może wchodzić pompa ciepła do wody użytkowej. W tym przypadku maksymalne kwoty dofinansowania to 4,5 tys (30 proc.) oraz 9 tys. zł (60 proc.).
Program Czyste Powietrze przewiduje ponadto dofinansowanie zakupu pompy ciepła typu powietrze/powietrze, spełniające wymagania klasy efektywności energetycznej min. A+. Maksymalne kwoty, o jakie można wnioskować to 3 tys. zł (30 proc.) oraz 6 tys. zł (60 proc.).
Wsparcie finansowe, które można otrzymać w programie jest przekazane w formie dotacji lub dotacji z przeznaczeniem na częściową spłatę kapitału kredytu bankowego.
Dotacja w programie Moje Ciepło w 2022 roku
Już wkrótce pojawi się także druga możliwość dofinansowania, czyli program Moje Ciepło 2022. NFOŚiGW zapowiedział uruchomienie naboru wniosków na przełomie zimy i wiosny. Na zakup i montaż pompy ciepła w domu jednorodzinnym będzie można uzyskać od 7 do 21 tys. Wsparcie będzie udzielane w formie bezzwrotnych dotacji stanowiących od 30 do 45 proc. kosztów kwalifikowanych inwestycji. Dofinansowanie będzie dotyczyć powietrznych, wodnych i gruntowych pomp ciepła. Chodzi o urządzenia wykorzystywane albo do samego ogrzewania domu, albo w połączeniu z zapewnianiem ciepłej wody użytkowej. Niestety, ten program skierowany jest do znacznie węższej grupy odbiorców. Ze wsparcia finansowego skorzystać będą mogli bowiem tylko właściciele nowych budynków mieszkalnych o podwyższonym standardzie energetycznym.
Co to oznacza? Nowy budynek to taki, w przypadku którego w dniu ubiegania się o dofinansowanie nie złożono zawiadomienia o zakończeniu budowy albo nie złożono wniosku o wydanie pozwolenia na użytkowanie domu. Może to być także nowy jednorodzinny budynek mieszkalny, w odniesieniu do którego formalności te zostały załatwione, ale nie wcześniej niż 1 stycznia 2021 roku.
Przeczytaj także: Pompy ciepła cieszą się coraz większą popularnością
Istotne znaczenie ma również podwyższony standard energetyczny budynku. Jak czytamy na stronie NFOŚiGW, wartość wskaźnika rocznego zapotrzebowania na nieodnawialną energię pierwotną (EP) na potrzeby ogrzewania, wentylacji oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej (EPH+W) w takim budynku może wynosić maksymalnie 63 kWh (na metr kw. powierzchni domu w ciągu roku) dla wniosków składanych w 2022 r. oraz 55 kWh dla wniosków składanych w kolejnych latach funkcjonowania programu Moje Ciepło. Wniosek w programie Moje Ciepło 2022 będzie można złożyć po uruchomieniu naboru przez NFOŚiGW.
Kredyt bankowy, czyli płatność odroczona
Moje Ciepło i Czyste Powietrze to programy ogólnopolskie. Niektóre regionalne oddziały Funduszu Ochrony Środowiska również przewidują jednak własne formy dofinansowania. O możliwość taką warto zapytać w urzędzie gminy, w której się mieszka. Rozwiązaniem, choć nie tak opłacalnym jak bezzwrotne dotacje, może być także kredyt preferencyjny w banku. Coraz więcej banków w Polsce wspiera transformację energetyczną i udziela ekologicznych pożyczek (także gotówkowych) np. na termomodernizację budynków mieszkalnych. Takie formy wsparcia można znaleźć w ofercie m.in. BOŚ, Pekao, Santander, ING Bank Śląski oraz BNP Paribas.
Ekobiznes.pl to specjalistyczny serwis informacyjny o ekologii w biznesie. Codziennie publikujemy najświeższe ekonewsy i autorskie wywiady z przedstawicielami świata nauki i biznesu. Znajdź nas na Linkedinie lub Facebooku, albo subskrybuj Newsletter i bądź na bieżąco z najciekawszymi ekoinformacjami.