Drugie życie maseczek możliwe, dzięki laureatom konkursu Nagroda Jamesa Dysona

Polscy studenci mogą rozwiązać problem nadprodukcji odpadów biomedycznych. Maszyna ich autorstwa jest w stanie podać recyclingowi nawet dużą ilość maseczek chirurgicznych, zamieniając je w polimerowy granulat wielokrotnego użytku. Młodzi wynalazcy zdobyli pierwsze miejsce na etapie krajowym w konkursie o Nagrodę Jamesa Dysona. Teraz powalczą o kolejne laury na arenie międzynarodowej. 

Nagroda Jamesa Dysona została stworzona w 2005 roku przez sir Jamesa Dysona. Jej celem jest zachęcanie młodych inżynierów do praktycznego wykorzystywania wiedzy i poprawiania jakości życia ludzi.  Wsparcie w postaci nagród pieniężnych otrzymali już autorzy niemal 250 wynalazków. W tym roku konkurs został po raz pierwszy przeprowadzony w Polsce. Zadanie nie było proste – młodzi wynalazcy musieli stworzyć coś, co realnie przyczyni się do zmiany życia ludzi na lepsze, prostsze i ciekawsze. Jego otwarta formuła miała zachęcić studentów do mierzenia się z istotnymi problemami, które dostrzegają w codziennym życiu. Spośród 15 zgłoszeń krajowe grono jurorów wybrało polskiego zwycięzcę oraz dwóch wicemistrzów krajowych.

Młodzież zmienia świat 

Jury, w którym zasiedli dr Tomasz Łuczyński, Przemysław Pająk i dr Tomasz Różek, nie miało wątpliwości. Jednogłośnie uznało, że nagroda główna powinna przypaść projektowi XTRUDE ZERO, autorstwa studentów Politechniki Warszawskiej i Uniwersytetu w Edynburgu. Na czym polega jego innowacyjność? Zwycięzcy studenci zaprojektowali dostępną publicznie maszynę, która dezynfekuje i poddaje recyklingowi zużyte 3-warstwowe maseczki chirurgiczne, zamieniając je w polimerowy granulat wielokrotnego użytku. Inspiracją była dla nich potrzeba poradzenia sobie z ogromną liczbą zużytych maseczek, trafiających na wysypiska śmieci z powodu pandemii COVID-19. Niektórzy z ich producentów określili stosowane w maseczkach chirurgicznych materiały polimerowe jako łatwo poddające się recyklingowi, to jednak za mało. Nie wprowadzono powszechnego rozwiązania, które pozwoliłoby na maksymalizację wydajności tego procesu. XTRUDE ZERO ma być takim właśnie rozwiązaniem.

Kluczową cechą naszego wynalazku jest modułowość, dzięki której można go łatwo skalować do ogromnego przedsięwzięcia, maksymalizując w ten sposób liczbę maseczek chirurgicznych poddanych recyklingowi. Pomysł opiera się na technologii, która jest już w powszechnym użyciu (automaty vendingowe), co ułatwia produkcję z wykorzystaniem istniejącej infrastruktury z drobnymi korektami. Wreszcie, jest rzeczą oczywistą, pelet produkowany przez maszynę wykorzystać można do wyrobu dowolnej części z tworzywa sztucznego – w tym części XTRUDE ZERO, takie jak na przykład nowe pojemniki na pelet – mówią Mike Ryan i Aleksander Trakul, autorzy projektu.

Laureaci otrzymają nagrodę pieniężną w wysokości 10 000 zł oraz możliwość przejścia do ścisłego międzynarodowego finału konkursu Nagroda Jamesa Dysona.

Zaszczytne drugie miejsce

W polskiej edycji konkursu Nagroda Jamesa Dysona zostali wybrani również dwaj wicemistrzowie krajowi. Tytuł ten otrzymała autorka wynalazku o nazwie NLC – The New Life Capsule.  Zaprojektowała ona maszynę oczyszczającą ścieki i wykorzystującą je do hodowli mikroalg i grzybów. Kapsuła w unikalny sposób rozwiązuje problemy środowiskowe, techniczne i ekonomiczne. Jej reaktor nie wymaga zewnętrznych źródeł energii i dwutlenku węgla, umożliwia także uprawę roślin na obszarach zdegradowanych przez człowieka.

Drugim z wicemistrzów został autor projektu o nazwie Lane Keeping System Dynamic Calibration Device. Wynalazek ten umożliwia innowacyjne przeprowadzenie dynamicznej kalibracji kamer przednich w nowoczesnych samochodach osobowych wyposażonych w system Asystent Pasa Ruchu. Eliminuje on wady dotychczasowej metody, pozwalając na kalibrację w nocy, podczas mgły, opadów deszczu, opadów śniegu oraz przy złej jakości oznakowaniu pasów ruchu.