Elektromobilność – czym jest i jak rozwija się w Polsce?

Elektromobilność, określana także mianem e-mobility, to pojęcie, które obejmuje projektowanie, produkcję oraz użytkowanie różnych środków transportu napędzanych energią elektryczną. Jest to także określenie na infrastrukturę transportu elektrycznego oraz pozostałe zagadnienia związane z tzw. elektrykami, jak dopłaty czy regulacje prawne.

Mimo że elektromobilność kojarzy się przede wszystkim z samochodami elektrycznymi, to napęd elektryczny występuje także m.in. w pociągach, motorach, autobusach, rowerach czy hulajnogach. W przyszłości ma być wykorzystywany także na szeroką skalę w lotnictwie.

Elektromobilność – jak rozwija się w Polsce?

Tempo oraz kształt rozwoju elektromobilności w Polsce nadaje m.in. wprowadzony przez rząd w 2017r. Plan Rozwoju Elektromobilności. Umożliwił on kierowcom elektryków oraz firmom korzystanie z różnych instrumentów państwowego wsparcia, gwarantującego specjalne uprawnienia oraz dopłaty do aut.

Jedną z ważnych ustaw przygotowanych w ramach powyższego planu, jest ta z dnia 11 lipca 2018 r. o elektromobilności i paliwach alternatywnych (Dz.U. z 2021 r. poz. 110). Dała ona kierowcom elektryków możliwość darmowego parkowania w strefach płatnego parkowania, a także umożliwiła im poruszanie się buspasami.

Ponadto w ramach przyjętej przez rząd w październiku 2021 r. nowelizacji ustawy o elektromobilności każda gmina, niezależnie od wielkości, może tworzyć tzw. Strefy Czystego Transportu. Strefy Czystego Transportu to obszary w miastach, do których można wjechać np. tylko samochodami elektrycznymi.

Przeczytaj także: Ustawa o elektromobilności i paliwach alternatywnych. Jest nowelizacja

Elektromobilność – ile samochodów elektrycznych jest zarejestrowanych w Polsce?

Według Licznika Elektromobilności stworzonego przez Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych liczba zarejestrowanych w Polsce samochodów elektrycznych we wrześniu 2021 r., wynosiła 31 633. Prawie połowa z nich (15 255) to samochody w pełni elektryczne.

Popularność elektryków rośnie z roku na rok. Świadczy o tym fakt, że liczba samochodów elektrycznych zarejestrowanych w Polsce tylko w ciągu 9 miesięcy 2021 r., czyli do września 2021 r., była o 120 proc. wyższa niż suma rejestracji takich aut w 2020 r.

Przeczytaj także: Coraz więcej elektryków w Polsce.

Elektromobilność na świecie

W 2020 r. na świecie poruszało się 10 mln samochodów elektrycznych, a liczba ich rejestracji w porównaniu do 2019 r. wzrosła o 41 procent. [1] W Europie najbardziej elektromobilnymi krajami są kraje skandynawskie. Wśród nich przoduje Norwegia, która zapowiedziała, że już w 2025 r. będzie sprzedawać wyłącznie samochody elektryczne.

Jak wygląda infrastruktura stacji ładowania w Polsce?

Infrastruktura stacji ładowania w Polsce pod koniec września 2021r., składała się ze 1675 stacji. Dają one łącznie 3 262 punkty ładowania. Na tę liczbę składają się stacje dostępne dla wszystkich. Innymi słowy – do tej sumy nie wliczają się przydomowe stacje ładowania.

Jest to zdecydowanie niewysoki wynik w porównaniu z infrastrukturą u naszych zachodnich sąsiadów. Dla porównania w Niemczech dostępnych jest ponad 40 000 punktów ładowania.

Wśród ogólnodostępnych stacji ładowania w Polsce są także tzw. stacje dużej mocy, należące do Shell i Ionity. Moc, którą oferują wynosi 350kW, czyli siedmiokrotnie więcej od standardowych ładowarek samochodów elektrycznych. Przeliczając to na czas ładowania i zasięg, to 10 minut ładowania w stacji Shell i Ionity wystarczy do przejechania 100 km. Spółki zapowiedziały dalszą rozbudowę w Polsce stacji tego typu.

Infrastrukturę stacji szybkiego ładowania, tzw. Drive Booster, rozbudowują także m.in. E.ON i Volkswagen.  Są to stacje z własnym zintegrowanym systemem magazynowania energii. Naładowanie w nich auta o mocy do 150 kW (umożliwiające przejechanie ok. 200 km) zajmuje 15 minut. Na tych stacjach można ładować jednocześnie dwa pojazdy.

Z kolei Grupa Tauron zbudowała już infrastrukturę 100 stacji ładowania. Jest to jeden z filarów strategii „Zielony zwrot” spółki. W 2018 roku, podczas szczytu klimatycznego COP24, koncern otrzymał za te działania nagrodę Lidera Elektromobilności,

Elektromobilność a przydomowe stacje ładowania

Ładowanie samochodów elektrycznych możliwe jest także w przydomowych stacjach. Ich rozwój wspierany jest na kilka sposobów. Mają one być m.in. dofinansowywane w ramach programu „Mój Prąd 4.0”.

Dzięki programowi właściciele elektryków mogą zainwestować np. w carporty – czyli przydomowe wiaty do ładowania samochodów elektrycznych. Takie wiaty mają na dachu zainstalowane panele fotowoltaiczne, które pozyskują energię elektryczną z promieniowania słonecznego.

Ponadto przyjęta w październiku 2021 r. nowelizacja ustawy o elektromobilności umożliwia także zainstalowanie punktów poboru energii w wielorodzinnych budynkach.

Które miasto w Polsce jest najbardziej elektromobilne?

Think-tank Polityka Insight oraz Fundacja Promocji Pojazdów Elektrycznych przygotowały „Ranking Elektromobilnych Miast” w Polsce. Według rankingu najbardziej elektromobilnym miastem w Polsce okazała się Warszawa. Na drugim miejscu podium znalazły się Katowice, na trzecim zaś Rzeszów oraz Łódź. Miasta oceniano w trzech kategoriach: „polityka miejska”, „ułatwienia dla transportu indywidualnego” i „rozwiązania dla transportu zbiorowego”. Więcej na temat rankingu tutaj.

Zasięg samochodów elektrycznych

Zasięg aut elektrycznych w dużej mierze zależny jest od modelu i marki samochodu. Średnio wynosi on od 200 do 300 km. Największy deklarowany zasięg mają modele Tesli: Tesla Model S – 610 km, Tesla Model 3 – 560 km i Tesla Model X – 507 km.

Z kolei najdłuższy przejechany odcinek na jednym ładowaniu, przez samochód elektryczny na ogniwa wodorowe, wyniósł 1360 km. Taką odległość pokonała na kalifornijskich trasach Toyota Mirai, trafiając dzięki temu osiągnięciu, do księgi rekordów Guinessa.

Elektromobilność a środowisko

Rozwój elektromobilności związany jest z koniecznością ochrony środowiska naturalnego, zmniejszenia emisji dwutlenku węgla i co za tym idzie zmniejszeniem zanieczyszczenia powietrza. Elektromobilność zdecydowanie jest przyszłością motoryzacji oraz wielu innych form mobilności. Volvo już teraz zapowiedziało, że od 2030 r. wszystkie samochody, które będą wyjeżdżały z fabryk firmy, będą samochodami elektrycznymi. Kawasaki z kolei od 2035 r, ma zamiar produkować wyłącznie elektryczne motory.

Niewątpliwą zaletą elektryków jest to, że nie emitują dwutlenku węgla i nie produkują hałasu. Pozytywnie wpływa to na stan i jakość powietrza oraz komfort życia, szczególnie mieszkańców miast.

Ekoproblemy elektryków

Samochody elektryczne nie są jednak w pełni ekologiczne. Problematyczną kwestią jest np. wydobycie litu, niezbędnego do produkcji baterii elektrycznych. Inną kwestią jest fakt, że ładowanie samochodów elektrycznych w Polsce odbywa się w dużej mierze energią elektryczną wytworzoną dzięki kopalniom węgla. Jako jedno z rozwiązań podaje się wykorzystanie zielonej energii oraz technologię wodorową.

Elektromobilność i nowe miejsca pracy

Rozwój elektromobilności może wpłynąć pozytywnie nie tylko na zmniejszenie zanieczyszczenia środowiska naturalnego, ale także zwiększyć liczbę miejsc pracy. Jak podaje Polskie Stowarzyszenie Paliw Alternatywnych (PSPA) i Boston Consulting Group (BCG) do 2030 r. w optymistycznym wariancie rozwoju elektromobilności w Polsce, w przemyśle związanym z elektromobilnością może powstać 6 tys. miejsc pracy. Niezbędne do tego jednak jest wdrożenie instrumentów wspierających elektromobilność w Polsce, zarówno na poziomie produkcji, sprzedaży, jak i rozbudowy infrastruktury ładowania.

Elektryki na razie pozostają towarem luksusowym

Na wciąż niezbyt wysoki popyt na samochody elektryczne w Polsce, wpływa kilka czynników. Jednym z nich jest fakt, że cena samochodów elektrycznych nadal jest wyższa od samochodów spalinowych. Drugi to nadal za słabo rozwinięta infrastruktura ładowania. Sytuację te zmieniają rządowe programy dopłat do elektryków, a także stale rozwijające się sieć ładowania, a także zachęcanie użytkowników elektryków, za pomocą różnych instrumentów, do tworzenia własnych przydomowych stacji.

[1] https://www.iea.org/reports/global-ev-outlook-2021