Prawie 70 proc. uczniów uważa, że zmiany klimatu to istotna kwestia. Niewiele mniej twierdzi, że edukacja w tym zakresie nie jest satysfakcjonująca – wynika z badania „Uczniowie wobec zmian klimatu” Uniwersytetu Śląskiego.
Badania „Uczniowie wobec zmian klimatu” prowadzone były w ramach projektu wyszehradzkiego Edukacja Humanistyczna V4 dla Klimatu. Rozpoznania – dobre praktyki – rekomendacje realizowanego przez Interdyscyplinarne Centrum Badań nad Edukacją Humanistyczną Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach przy współpracy z EUROPE DIRECT Śląskie.
W badaniu wzięło udział ponad 2 tys. uczniów (w pełni wypełnionych ankiet było 1227). Najczęściej były to osoby w przedziale wiekowym 15-18 lat. Zdecydowana większość z nich to mieszkańcy Śląska.
Z badania wynika, że niemal 70 proc. uczniów deklaruje, że zmiany klimatu są dla nich istotne. Jedynie co dziesiąty respondent uznaje ten temat za nieważny.
Większość, bo aż 83 proc. ankietowanych przyznaje jednak, że nie podejmuje dodatkowej aktywności w zakresie edukacji dla klimatu.
Przeczytaj także: Ekologia, czyli co…?
Jakie działania podejmują uczniowie?
Uczniowie, którzy angażują się w jakąkolwiek działalność w tym zakresie wskazywali m.in. działania prowadzone w domu (np. segregacja śmieci, oszczędzanie wody i energii, sadzenie roślin), działania w mediach społecznościowych (udostępnianie postów), czy udział w akcjach, które organizuje szkoła (sprzątanie świata, konkursy ekologiczne, sadzenie drzew i sprzątanie śmieci na Dzień Ziemi, Tydzień Edukacji Globalnej).
Uczestników badania zapytano o to, kto jest dla nich autorytetem w kwestii zmian klimatycznych. Uczniowie wskazywali w tym kontekście przede wszystkim najbliższe otoczenie (rodzice, dziadkowie, rodzeństwo, znajomi), oraz organizacje proekologiczne (np. Młodzieżowy Strajk Klimatyczny, ICCP, czy Greenpeace).
Wśród autorytetów nie zabrakło również polityków. Co ciekawe, w tym wypadku obok twórcy ugrupowania Wiosna i byłego prezydenta Słupska Roberta Biedronia (w trakcie swojego urzędowania zasłynął tym, że zamienił limuzynę na rower) znaleźli się politycy, którzy – eufemistycznie rzecz ujmując – z dystansem podchodzą do kwestii klimatycznych (Janusz Korwin-Mikke, czy Grzegorz Braun).
Młodzież krytycznie o edukacji
Istotną częścią badania były pytania dotyczące oceny edukacji w zakresie klimatu. Niespełna 60 proc. uczniów uważa, że nie jest ona satysfakcjonująca.
Z ankiet przeprowadzonych na potrzeby badania wynika, że wątki klimatyczne najczęściej pojawiają na lekcjach: geografii, biologii, WOS, a także języka polskiego oraz angielskiego.
Uczniowie zdecydowanie wysoko oceniają lekcje, które pozwalają im zaangażować się w dyskusję, dogłębnie wyjaśniają przekazywane treści. Cenią sobie zaangażowanie prowadzącego, dyskusje i debaty, a zatem formy aktywizujące ich do myślenia i krytycznej refleksji. Zdecydowanie gorzej oceniają lekcje, na których nauczyciele wykorzystują wyłącznie metody podające (wykłady i pracę z podręcznikiem).
Według uczniów edukacja dla klimatu powinna być praktyczna. Młodzież oczekuje np. organizacji wspólnych akcji jak sprzątanie planety, czy zajęć prowadzonych w plenerze. Badani chcieliby również, aby zajęcia były prowadzone przez profesjonalistów (ekspertów i osoby o wykształceniu kierunkowym).
Twórcy badania podkreślają, że wyniki badań „Uczniowie wobec zmian klimatu” świadczą o potrzebie systemowych zmian w edukacji, o których wszyscy mówią, a inne państwa od dawna je praktykują. W ich ocenie należy pilnie zmienić podstawę programową i podręczniki oraz kształcenie uniwersyteckie nauczycieli. Opieszałość w podejmowaniu tych wyzwań może oznaczać nieodwracalne skutki dla kolejnych pokoleń Ziemian.
Zobacz też: Kiedy edukacja ekologiczna w szkołach?
O badaniu:
W badaniu „Uczniowie wobec zmian klimatu” prowadzonym od listopada do 15 grudnia 2021 roku wzięło udział 2 181 uczniów (1 227 ankiet zostało w pełni wypełnionych i poddanych szczegółowej analizie). Średni wiek badanych wynosił 15,5 roku. Najliczniejszą grupę spośród badanych stanowili mieszkańcy województwa śląskiego (96,68 proc.).
Ekobiznes.pl to specjalistyczny serwis informacyjny o ekologii w biznesie. Codziennie publikujemy najświeższe ekonewsy i autorskie wywiady z przedstawicielami świata nauki i biznesu. Znajdź nas na Linkedinie lub Facebooku, albo subskrybuj Newsletter i bądź na bieżąco z najciekawszymi ekoinformacjami.